Podróże kulturalne [ZAMEK KRÓLEWSKI W WARSZAWIE] /odcinek 19.

Na początek krótka historia zamku:

Początki Zamku Królewskiego w Warszawie sięgają średniowiecza. Wówczas istniał tam drewniano-ziemny gród książąt mazowieckich, a następnie powstała Wieża Wielka, nazywana dziś Wieżą Grodzką. W sierpniu 1526 r., po śmierci ostatnich książąt mazowieckich, gdy do Warszawy przybył król Zygmunt I Stary, zamek warszawski zaczęto nazywać Zamkiem Królewskim. Wkrótce stał on się siedzibą nie tylko monarszą, ale także parlamentarną, ponieważ właśnie tutaj obradował dwuizbowy Sejm I Rzeczypospolitej, łącznie z najsłynniejszym Sejmem Czteroletnim, który uchwalił Konstytucję 3 Maja. Czas panowania Stanisława Augusta Poniatowskiego był dla Zamku Królewskiego wyjątkowo łaskawy: powstało wtedy aż 11 projektów przebudowy królewskiej rezydencji! Właśnie tutaj – od jesieni do wiosny, bowiem latem działo się to w Łazienkach Królewskich – odbywały się tu słynne Obiady Czwartkowe, biesiady nie tylko kulinarne, ale przede wszystkim intelektualne i artystyczne.

Początek XIX wieku to wielkie wydarzenia w zamkowej historii. Dwukrotnie zatrzymał się w nim Napoleon Bonaparte i właśnie w tych murach podjął w 1807 r. decyzję o utworzeniu Księstwa Warszawskiego. Kilkanaście lat później po wschodniej stronie dawnej siedziby królewskiej powstały Arkady Kubickiego. Podczas sierpniowej rebelii w roku 1831 r. lud warszawski wywlókł z zamkowego więzienia oskarżonych o szpiegostwo i zdradę i dokonał samosądu wieszając podejrzanych na latarniach. Kilka osób dokonujących samosądów zostało rozstrzelanych przez wojsko. Tak kończyło się powstanie listopadowe, po którym zamek zajęła administracja rosyjska, a w roku 1836 zadomowił się w siedzibie polskich monarchów carski namiestnik Iwan Paskiewicz. Niemiecki generał-gubernator nie zdążył się zasiedzieć na Zamku. Wprowadził się latem 1915 r., gdy Rosjanie wraz z frontem zostali przez armię niemiecką wyparci na wschód, a już w 1918 roku musiał się pospiesznie wyprowadzać. Po 1919 roku Zamek Królewski stawał się na krótko domem m.in. dla Naczelnika Państwa Józefa Piłsudskiego i pisarza Stefana Żeromskiego, a w roku 1926 został rezydencją Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej.

Zbombardowany podczas niemieckich nalotów w 1939 r., wysadzony i niemal zmieniony z powierzchni ziemi we wrześniu 1944 r., długo musiał czekać na odbudowę. Zamek został odbudowany wyłącznie ze składek zebranych przez Polaków w kraju oraz zamieszkujących za granicą. W odbudowane w latach 1971 - 1984 mury wmontowano ocalałe fragmenty kamieniarki, sztukaterii, snycerki, relikty malowideł ściennych, a wnętrza wyposażono w uratowane, oryginalne dzieła sztuki. Apartamenty odtworzone zostały na podstawie materiałów źródłowych, zgodnie z funkcją, jaką pełniły w czasach króla Stanisława Augusta. Wnętrza ozdobione są dziełami sztuki uratowanymi z dawnego wyposażenia Zamku Królewskiego, m.in. obrazami Bernarda Belotta zwanego Canaletto, Marcelego Bacciarellego, Jana Bogumiła Plerscha, rzeźbami Andrzeja Le Bruna i Jakuba Monaldiego, brązami Phillipe'a mł. Caffieriego i meblami francuskimi z 2. poł. XVIII wieku. Znaczną część wyposażenia stanowią też dary dla Zamku, m.in. od głów państwa i rządów, a także współcześnie dokonywane zakupy.

Wnętrza zamku można podziwiać pod tym adresem:
https://www.ai360.pl/panoramy/85

Historia pałacu Pod Blachą sięga pierwszej połowy XVII w. Grunty przy skarpie i murze obronnym od północno–wschodniej strony Zamku nabył Wawrzyniec Reffus, kowal i płatnerz na dworze króla Jana Kazimierza. W latach 1651 – 1655 wybudował on parterową kamienicę przy południowo–wschodnim krańcu muru wazowskiego. W wyniku najazdu Szwedów i Rakoczego w latach 1656 – 1657 budynek mocno ucierpiał. Odbudowa trwała do schyłku XVII w. Na początku XVIII w. stał się własnością kanonika wileńskiego Krzysztofa Białłozora. W 1720 r. kamienicę nabył podkomorzy koronny Dominik Jerzy i rozpoczął stopniową przebudowę, która trwała do lat trzydziestych. Budynek zyskał nowy kształt architektoniczny, a ze względu na pokrycie dachu blachą miedzianą, również nową nazwę – „pałac Pod Blachą”. Nazwę zachował do dziś, mimo że w 1760 r. pożar strawił blaszany dach. W 1777 r. pałac Pod Blachą stał się własnością króla Stanisława Augusta i został włączony do królewskich rezydencji. W 1780 r. rozpoczęła się przebudowa pałacu (według projektu Dominika Merliniego). W grudniu 1794 r. król Stanisław August podarował pałac Pod Blachą swemu bratankowi, księciu Józefowi Poniatowskiemu. Po śmierci króla w 1798 r., po załatwieniu spraw spadkowych po zmarłym stryju, książę Józef rozpoczął urządzanie swojej rezydencji. 28 listopada 1806 r. do Warszawy weszły – po serii zwycięstw w wojnie z Prusami – wojska francuskie. Wkraczających pod wodzą Napoleona Bonaparte Francuzów witała miejska milicja na czele z księciem Józefem Poniatowskim. Tworząc na zajętych ziemiach polskich namiastkę rządu polskiego, Napoleon powołał księcia na stanowisko Dyrektora Wojny. Od tego momentu pałac Pod Blachą stał się jednym z kluczowych miejsc w Warszawie. W październiku 1807 r. książę Józef Poniatowski został Ministrem Wojny Księstwa Warszawskiego, a pałac Pod Blachą, jako jego siedziba, zyskał rangę budynku rządowego. W latach czterdziestych XIX w. pod kierunkiem architekta Adama Idźkowskiego dokonano przebudowy pałacu, obniżając dach, którego nowy kształt widoczny jest na fotografiach z przełomu XIX i XX w. Pałac Pod Blachą przetrwał okres 1939 – 1945. Po remoncie w latach 1945 – 1949 w pałacu ulokowano biura Archiwum Głównego Akt Dawnych, biura Państwowych Zbiorów Sztuki oraz Biuro Budowy Trasy W-Z. Po kompleksowym remoncie w latach 2004 – 2008 wystrój pałacu nawiązuje do okresu, gdy był własnością rodziny Poniatowskich. Na pierwszym piętrze znajduje się apartament księcia Józefa Poniatowskiego, nawiązujący wystrojem do historii rodu Poniatowskich, czasów Księstwa Warszawskiego oraz związków z Francją Napoleona.

https://sztukakadru.pl/wp-content/uploads/panoramy/palac-pod-blacha/palac-pod-blacha.html

Na koncerty za zamkniętymi drzwiami zaprasza Państwa Włodek Pawik - pianista i kompozytor.

https://www.zamek-krolewski.pl/koncerty/koncerty-za-zamknietymi-drzwiami